کیوریتور

کیوریتور یا هنرگردان

کیوریتور
چکیده کیوریتور یا هنرگردان یکی از دستاوردهای هنر معاصر است که در 3 دهه ی اخیر گسترش قابل توجهی یافته است. در این مطلب تلاش شده است که به معرفی کیوریتور، وظایف آن و جایگاه کیوریتوری در دنیای هنر معاصر بپردازیم.

کیوریتور به چه معنی است

ریشه کلمه کیوریتور به معنی مراقبت کردن است که از زمان رم باستان و قرون وسطی کاربرد داشته و در طول تاریخ تا به امروز از لحاظ معنایی دچار تغییراتی شده است. اواخر قرن 18 کلمه کیوریتور به معنی مراقبت از یک بخش موزه رواج پیدا کرد.
جرقه های اولیه ی کیوریتوری در هنر را میتوان به سال 1938 توسط مارسل دوشان هنرمند فرانسوی ارجاع داد. مارسل دوشان در برگزاری نمایشگاه خود در ژرژ پمپیدول پاریس از تکنیک ها و اصولی برای ارائه آثارش استفاده کرد که باعث تاثیرگذاری عمیق تر و بیشتر در مخاطبان شد، تا جایی که 3 روز آخر نمایشگاه مارسل دوشان به طور 24 ساعته مشغول به فعالیت بود.


کیوریتور کیست

در دنیای هنر معاصر امروز کیوریتور یا هنرگردان به فردی گفته میشود که بر اساس تخصص، دانش علمی و عملی و همچنین ذوق و اهداف شخصی خود به جمع آوری آثار مورد نظر و برگزاری نمایشگاه می پردازد. کیوریتور که از آن به عنوان سرپرست هنری نیز میتوان یاد کرد در دهه ی 70 به عنوان یک هنر جدید و در دهه ی 80 و 90 به یک فعالیت جدید مهم تبدیل شد. ورود کیوریتور و کیوریتوری به عرصه ی هنر تاثیرات مثبت و چشمگیری داشت که باعث برگزاری نمایشگاه های چند فرهنگی و بین المللی و بی ینال های متعددی شد.
Skissernas موزه

کیوریتورها معمولا هنرمندان معروف و یا افراد سرشناس جامعه هستند که از موقعیت و دایره ی ارتباطات خود همراه با تخصص و اطلاعاتی که دارند استفاده کرده و پا به عرصه ی کیوریتوری یا نمایشگاه گردانی میگذارند. در این بین ممکن است کیوریتورهایی باشند که تحصیلات آکادمیک در زمینه ی هنر را نداشته باشند.

کیوریتور میتواند علاوه بر گردآوری و نمایش دادن آثار هنرمندان معروف، از آثار هنرمندان نسل نو که کمتر شناخته شده هستند رونمایی کند. کیوریتور میتواند ناجی و حامی هنرمندان نسل جدید باشد که با استفاده از دانش هنری خود آن ها را کشف کرده و با فراهم کردن بستری سعی در رشد و معرفی آن ها به جامعه به عنوان هنرمند نوظهور دارد.
با توجه به نمایشگاه هایی که توسط کیوریتورهای متفاوت برگزار شده میتوان به این نتیجه رسید که در بسیاری از موارد کیوریتورها به آثار مفهومی و شاخه های جدید هنر معاصر گرایش و توجه بیشتری از خود نشان داده اند و بار معنایی و مفهومی اثر برای آن ها در اولویت قرار دارد.
علاقمندی کیوریتورها به بار معنایی و مفهومی آثار باعث توجه به سبک های جدید و گسترش آن ها شده که از نمونه آن میتوان به سبک ناییو یا سبک خام اشاره کرد.

Skissernas موزه


وظایف کیوریتور

برای برگزاری یک نمایشگاه بی نقص و معتبر کیوریتور مسئولیت هایی را از قبیل گزینش هنرمندان و آثار، نوشتن استیتمنت، انتخاب موضوع، عنوان نمایشگاه، برآورد هزینه ها، محل برگزاری نمایشگاه، چیدمان، قیمت گذاری آثار را به عهده دارد و انجام این مسئولیت ها خواستار روحیه و ویژگی های کاری و اخلاقی و انجام اموری است که یک کیوریتور موفق باید توجه لازم را به آنها داشته باشد، که به طور مختصر به آنها اشاره میکنیم.


ویژگی های کیوریتور

برخوداری از دانش و تخصص لازم: داشتن دانش و اطلاعات در عرصه ی هنر یکی از شروط اولیه و مهم کیوریتوری است. بهرمندی از این ویژگی در کیوریتور باعث انتخاب های درست، دقیق و ماهرانه در آثار، هنرمندان و محیط برگزاری نمایشگاه، تفسیر درست آثار، نوشتن استیتمنت مرتبط با آثار و همچنین چیدمان صحیح میشود که همه ی این موارد عواملی هستند که در موفقعیت و رسیدن به هدف کیوریتور تاثیرچشمگیری دارد.
اهمیت این موضع باعث شده که در برخی از کشورها رشته ایی مختص به کیوریتوری ایجاد شده که علاقمندان میتوانند در این رشته تحصیل کنند، مدرک معتبر دریافت کرده و به عنوان یک متخصص کاملا حرفه ایی در زمینه ی کیوریتوری به فعالیت بپردازند.

آگاهی از قوانین: قوانین هنری، فرهنگی، سیاسی و توجه به عرف اجتماعی از مواردی است که کیوریتور باید از آن مطلع باشد چرا که در گزینش آثار و هنرمندان، نحوه ی تبلیغات، موضوع نمایشگاه و بسیاری از موارد دیگر تاثیر دارد.

به روز بودن: اطلاع داشتن از رویداد های فرهنگی، هنری، اجتماعی و سیاسی موجود در جامعه خود و جهان، موجب بهتر و باز شدن نوع نگاه، تفکر و خلاقیت کیوریتور میشود. 

مسئولیت پذیری: در روند برگزاری نمایشگاه مسائل و نکاتی وجود دارد که کیوریتور موظف است برای رسیدن به هدف خود آنها را به بهترین نحو انجام دهد و اگر مشکلی در طی این روند پیش آمد به دنبال راه حلی برای آن باشد، لذا روحیه ی مسئولیت پذیری، عملگرایی و همچنین مشورت پذیری از مواردی است که یک کیوریتور باید از آن بهره مند باشد. 

روحیه ی برنامه ریزی و مدیریت: از زمانی که کیوریتور تصمیم به برگزاری نمایشگاهی میکند تا روز اختتامیه نمایشگاه عواملی متعدد وجود دارد که کیوریتور باید آنها را دقیق مدیریت کند. کیوریتور میتواند با مدیریت درست از منابع مالی و انسانی، زمانبندی دقیق، نظارت بر اجرای مسئولیت های عوامل اجرایی، بر میزان کیفیت نمایشگاه خود بیافزاید.

روابط عمومی قوی: یک کیوریتور با داشتن دایره ی ارتباطات قوی شامل هنرمندان، اساتید، مجموعه داران، گالری داران، افراد سرشناس و سرمایه گذاران، میتواند در کیفیت برگزاری نمایشگاه مخصوصا روز افتتاحیه ، خرید و فروش آثار و تبلیغات تاثیر مفید و کاربردی داشته باشد.
کیوریتور باید فن بیان قوی و تاثیر
گذار، حوصله و صبر کافی در برخورد با افراد متفاوت را دارا باشد. همچنین اگر به زبان دیگری مسلط باشد برای ارتباطات بیشتر بسیار مفید و کارآمد است.

Skissernas چیدمان موزه


گردآورنده: آتوسا صفوی زاده
کیوریتور | هنرگردان | نمایشگاه گردان | سرپرست هنری | هنربان | وظایف کیوریتور | کیوریتور کیست | کیوریتور چیست | ویژگی کیوریتور | نمایشگاه | رویداد هنری | مارسل دوشان | گالری